Thoái hóa khớp vai không phổ biến như thoái hóa khớp gối hay khớp háng nhưng ước tính có đến 1/3 người trên 60 tuổi gặp phải vấn đề này và đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Không chỉ gây đau vai, hạn chế cử động cánh tay mà thoái hóa khớp vai còn gây gián đoạn giấc ngủ làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và suy giảm chất lượng cuộc sống. Cùng Phòng Khám iCCARE tìm hiểu phương pháp điều trị bệnh này hiệu quả.
Thoái hóa khớp vai là gì?
Khái quát về khớp vai: Vùng vai gồm xương cánh tay, xương bả vai và xương đòn, liên kết với nhau bằng 4 khớp riêng biệt nhằm đảm bảo chi trên hoạt động linh hoạt. Khớp vai được xem là khớp hoạt động nhiều nhất của cơ thể. Do có biên độ chuyển động lớn, khớp vai cần sự hỗ trợ từ các nhóm cơ, gân và dây chằng để đạt được độ ổn định thiết yếu.
Thoái hóa khớp vai là tình trạng suy giảm cấu trúc và chức năng của khớp vai, bao gồm khớp chính và khớp cùng vai đòn. Quá trình thoái hóa dẫn đến việc sụn khớp bị bào mòn, mất sụn, làm cho các đầu xương cọ xát với nhau, gây đau sưng khó chịu và cứng khớp. Điều này khiến vai suy giảm khả năng vận động. Thoái hóa khớp vai thường xảy ra do lão hóa, chấn thương hoặc sử dụng quá mức. Các phương pháp điều trị hiện nay có thể giúp giảm bớt triệu chứng.
Các khớp thường bị thoái hóa
Trong vùng vai, hai khớp thường bị thoái hóa nhất là:
- Khớp ổ chảo – cánh tay: Tạo bởi ổ chảo của xương bả vai và chỏm xương cánh tay, khớp này cho phép vai thực hiện các chuyển động với biên độ rộng.
- Khớp cùng – đòn: Tạo bởi đầu ngoài xương đòn và mỏm cùng của xương bả vai, khớp này thường dễ bị thoái hóa hơn so với khớp ổ chảo – cánh tay.
Dấu hiệu nhận biết – triệu chứng của thoái hóa khớp vai
Khớp vai có thể đã bị thoái hóa trong âm thầm nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm trước khi các triệu chứng xuất hiện rõ ràng. Trong khoảng thời gian đó người bệnh thường chủ quan bỏ qua khi thấy thỉnh thoảng xuất hiện cơn đau khớp vai, cứng xương vì cho rằng đó là dấu hiệu của tuổi tác hoặc do thời tiết, sinh hoạt sai tư thế. Điều này có thể làm chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị thoái hóa khớp vai, tăng nguy cơ phát sinh biến chứng nghiêm trọng.
Việc nhận biết sớm những dấu hiệu thoái hóa khớp vai rất quan trọng, nhằm điều trị bệnh kịp thời, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.
>>> Xem thêm: Viêm quanh khớp vai: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị cần biết
Các triệu chứng thoái hóa khớp vai gồm
Đau vai
Khớp vai bị thoái hóa sẽ gây ra cảm giác đau sâu bên trong, không phải chỉ là đau do căng cơ hoặc chấn thương bên ngoài. Cơn đau có thể xuất hiện ngay cả khi chuyển động vai ở biên độ bình thường, và có thể trở nên đau âm ỉ hoặc đau từng cơn kéo dài vào ban đêm, gây gián đoạn giấc ngủ. Đau vai do thoái hóa khớp có thể nặng hơn vào cuối ngày.
Cứng khớp vai
Cứng khớp vai là dấu hiệu dễ bị bỏ qua, thường đi kèm với giảm biên độ vận động. Khớp vai có thể bị cứng sau một thời gian không vận động, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Ngay cả khi có người hỗ trợ xoay cánh tay, bệnh nhân cũng khó thực hiện động tác này. Điều này gây khó khăn trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
Sưng đỏ vai do thoái hóa khớp
Ma sát giữa các đầu xương ở khớp vai có thể kích thích phản ứng viêm, gây ảnh hưởng đến các mô mềm xung quanh và làm chúng sưng lên. Sưng vùng xung quanh khớp vai có thể kèm theo đỏ và cảm giác nóng khi sờ.
Có tiếng lạo xạo, lục cục khi cử động vai
Khi lớp sụn khớp vai bị bào mòn, các đầu xương sẽ cọ xát với nhau, tạo ra âm thanh lạo xạo, lục cục khi bệnh nhân xoay vai. Đây là dấu hiệu đặc trưng của thoái hóa khớp.
Yếu và teo cơ
Đau vai khiến nhiều người bệnh có tâm lý tránh hoạt động vai, dẫn đến yếu cơ và thậm chí là teo cơ nếu tình trạng kéo dài.
Các triệu chứng trở nên tệ hơn vào buổi sáng
Tình trạng đau và cứng vai có thể trở nên tệ hơn sau một đêm, nhưng sẽ cải thiện nếu người bệnh thực hiện một vài động tác xoay vai nhẹ nhàng.
Nguyên nhân gây thoái hóa khớp vai
Nguyên nhân phụ thuộc loại thoái hóa
- Thoái hóa khớp nguyên phát: Bệnh phát triển dần dần theo thời gian do bào mòn sụn khớp, thường ảnh hưởng đến những người trên 50 tuổi.
- Thoái hóa khớp thứ phát: Bệnh xảy ra như là hậu quả của các nguyên nhân đã biết, chẳng hạn như chấn thương do thể thao, nghề nghiệp, hoặc tiền sử bệnh lý tại vùng vai (trật khớp, rách chóp xoay).
Chấn thương vai
Chấn thương vai, chẳng hạn như trật khớp, gãy xương và va đập mạnh, có thể gây tổn thương cho khớp vai và làm tăng nguy cơ thoái hóa. Thoái hóa khớp cùng – đòn thường xảy ra ở những người thực hiện các động tác cần đến vai thường xuyên như chơi bóng chày, tennis, bóng chuyền, ném hoặc nâng vật qua đầu. Biến chứng sau phẫu thuật ở vai cũng là nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp vai. Đôi khi, khớp vai bị tổn thương có thể không biểu hiện triệu chứng cho đến nhiều năm sau.
>>> Tham khảo ngay: 4 bài tập phục hồi chấn thương khớp vai đơn giản hiệu quả tại nhà
Tuổi cao
Thoái hóa xương khớp vai tăng dần theo tuổi tác, thường ảnh hưởng đến những người trên 50 tuổi. Quá trình lão hóa tự nhiên làm sụn khớp bị bào mòn, trở nên mỏng và kém linh hoạt, tạo điều kiện cho thoái hóa khớp xảy ra.
Béo phì
Mặc dù khớp vai không chịu trọng lượng cơ thể như khớp gối và khớp háng, tình trạng thừa cân (béo phì) vẫn có thể tác động đến sức khỏe khớp vai. Béo phì tạo điều kiện cho các phản ứng viêm toàn thân xảy ra, góp phần vào sự phát triển của quá trình thoái hóa xương khớp.
Di truyền
Người có người thân trong gia đình bị thoái hóa khớp vai sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Những yếu tố di truyền cụ thể liên quan đến quá trình bào mòn lớp sụn khớp vai hiện vẫn đang được nghiên cứu chuyên sâu.
Dị tật bẩm sinh
Vị trí xương không đúng theo giải phẫu sinh lý do dị tật bẩm sinh có thể làm tăng nguy cơ trật khớp vai, từ đó dẫn đến thoái hóa.
Bệnh lý tự miễn và nhiễm trùng
Các bệnh lý tự miễn như viêm khớp dạng thấp, gout, viêm khớp nhiễm khuẩn đều có khả năng đẩy nhanh quá trình bào mòn lớp sụn khớp vai. Nhiễm trùng khớp vai cũng là nguyên nhân dẫn đến thoái hóa.
Phương pháp điều trị thoái hóa khớp vai
Thoái hóa khớp vai là một vấn đề sức khỏe mạn tính và không có cách chữa lành hoàn toàn. Tuy vậy, hiện nay có nhiều phương pháp giúp giảm đau và duy trì chức năng vận động của khớp vai. Dưới đây là các phương pháp điều trị thoái hóa khớp vai tại iCCARE:
Thay đổi lối sống
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng: Tham vấn cùng bác sĩ chuyên khoa để biết bị thoái hóa khớp vai nên và không nên ăn gì.
- Vận động nhẹ nhàng: Duy trì tính linh hoạt của khớp vai bằng cách vận động nhẹ nhàng thường xuyên.
Điều trị thoái hóa khớp vai tại nhà
Chườm nóng hoặc lạnh, nghỉ ngơi: Áp dụng các cách giảm đau tại nhà cho những trường hợp đau nhẹ. Giảm sưng đau khi các triệu chứng bùng phát bằng cách chườm nóng, lạnh và xoa bóp đúng cách. Nếu cơn đau không thuyên giảm, cần thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt để có biện pháp chữa trị kịp thời.
Điều trị thoái hóa khớp vai bằng thuốc
- Thuốc giảm đau không kê đơn: Sử dụng acetaminophen hay thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như aspirin, ibuprofen, naproxen. Cần tuân thủ đúng liều lượng được hướng dẫn để tránh tác hại cho gan, thận, dạ dày.
- Thuốc giảm đau theo đơn: NSAIDs ức chế COX-2 (Celebrex) chỉ khi nào được bác sĩ chỉ định.
- Thuốc bôi ngoài da: Sử dụng gel hoặc kem bôi trực tiếp lên vùng da ở vai để giảm đau tại chỗ.
Thuốc tiêm
Nếu bệnh nhân không đáp ứng tốt với thuốc giảm đau dạng uống hoặc bôi ngoài da, bác sĩ sẽ cân nhắc đến phương án tiêm thuốc gồm:
- Tiêm steroid cục bộ với tác dụng giảm đau sưng và cứng vai nhanh chóng
- Tiêm axit hyaluronic giúp “bôi trơn” khớp vai
Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) kết hợp vật lý trị liệu
Trị liệu thần kinh cột sống Chiropractic là phương pháp điều trị bảo tồn không dùng thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật. Bằng các kỹ thuật nắn chỉnh chuyên khoa, bác sĩ sẽ điều chỉnh các khớp xương sai lệch vào đúng vị trí, chấm dứt cơn đau và khôi phục khớp vai lại trạng thái tự nhiên ban đầu.
iCCARE là phòng khám chuyên khoa Trị liệu Thần kinh Cột sống tiên phong tại Hà Nội với 15 năm hoạt động. Với đội ngũ 100% bác sĩ nước ngoài cùng các chuyên viên giàu kinh nghiệm, iCCARE kết hợp phương pháp Trị liệu Thần kinh Cột sống và Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng như chiếu tia laser tần sóng cao, sóng xung kích Shockwave, Intelect Neo… Liệu trình này được chứng minh mang lại hiệu quả chữa lành cơn đau dứt điểm, ngăn ngừa đau tái phát và hỗ trợ người bệnh phục hồi khả năng vận động nhanh chóng.
Phòng khám iCCARE với phương trâm điều trị: Không Tiêm – Không Thuốc – Không Phẫu Thuật
Phẫu thuật
Khi các phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả, phẫu thuật có thể được xem xét cho người bị thoái hóa khớp vai nặng. Các loại phẫu thuật bao gồm thay khớp vai toàn phần hoặc bán phần, cắt bỏ phần sụn khớp bị hư tổn, phẫu thuật tái tạo sụn… Phẫu thuật cần được cân nhắc kỹ lưỡng vì có thể để lại nhiều di chứng hậu phẫu, mất thời gian nghỉ ngơi và chi phí cao. Sau phẫu thuật, người bệnh cần tập luyện vật lý trị liệu – phục hồi chức năng theo chỉ định của bác sĩ để khôi phục chức năng vận động của khớp vai.
Đừng chủ quan trước những biểu hiện thoái hóa khớp vai, bởi bất kỳ tổn thương nào ở hệ xương khớp cũng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Hãy lắng nghe cơ thể của mình và chủ động thăm khám ngay khi có những dấu hiệu bất thường.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng bất thường nào liên quan đến khớp vai, đừng ngần ngại liên hệ với iCCARE qua hotline 096 393 1999 để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đặt lịch khám ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe xương khớp của bạn và duy trì chất lượng cuộc sống tối ưu.
