Gãy xương là một trong những chấn thương phổ biến có thể xảy ra trong sinh hoạt, lao động hay tai nạn giao thông. Sau khi được điều trị bằng bó bột, nẹp hoặc phẫu thuật, nhiều người cho rằng chỉ cần nghỉ ngơi là xương sẽ tự liền. Tuy nhiên, để khôi phục vận động và tránh biến chứng, phục hồi chức năng sau gãy xương đóng vai trò cực kỳ quan trọng.
Nếu bỏ qua bước này, bệnh nhân có thể đối mặt với những vấn đề như teo cơ, cứng khớp, đau kéo dài hay hạn chế vận động. Ngược lại, nếu tập luyện đúng cách kết hợp với chế độ dinh dưỡng khoa học, khả năng hồi phục sẽ nhanh hơn, xương liền chắc hơn và chất lượng cuộc sống được cải thiện đáng kể.
Tầm quan trọng của phục hồi chức năng sau gãy xương
Phục hồi chức năng không phải là bước phụ mà chính là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị lâu dài:
- Giúp xương liền chắc hơn: các bài tập nhẹ nhàng kích thích tuần hoàn máu, tăng cường dinh dưỡng cho vùng tổn thương.
- Ngăn ngừa teo cơ và cứng khớp: bất động lâu ngày dễ khiến cơ yếu và khớp kém linh hoạt. Tập luyện giúp duy trì sức mạnh cơ bắp.
- Rút ngắn thời gian hồi phục: bệnh nhân có thể sớm quay lại học tập, làm việc và sinh hoạt bình thường.
- Giảm nguy cơ biến chứng: hạn chế viêm khớp, lệch trục xương hoặc thoái hóa sớm.
Các giai đoạn phục hồi chức năng sau gãy xương
Quá trình phục hồi có thể khác nhau ở từng người, nhưng nhìn chung trải qua 3 giai đoạn:
Giai đoạn bất động (0 – 6 tuần)
- Tập gồng cơ tĩnh để duy trì sức mạnh cơ.
- Vận động nhẹ nhàng các khớp không bị cố định.
- Tập thở sâu và co cơ vùng gần vị trí gãy để tăng lưu thông máu.
Giai đoạn vận động sớm (6 – 12 tuần)
- Sau khi tháo bột hoặc nẹp, bắt đầu vận động khớp bị tổn thương.
- Các bài tập: co duỗi khớp, xoay khớp, vận động chủ động hỗ trợ.
- Kết hợp chườm ấm, xoa bóp để giảm đau và tăng đàn hồi cơ.
Giai đoạn nâng cao (> 12 tuần)
- Tập kháng lực với dây đàn hồi, tạ nhỏ.
- Tập đi lại với nạng, sau đó giảm dần hỗ trợ.
- Các bài tập phối hợp để cải thiện thăng bằng, sức mạnh và sự linh hoạt.
Bài tập phục hồi chức năng sau gãy xương
Sau gãy tay
- Bóp bóng cao su để tăng sức mạnh bàn tay.
- Xoay cổ tay bằng tạ nhỏ giúp khớp linh hoạt.
- Mở rộng ngón tay bằng dây chun.
Sau gãy chân
- Gồng cơ đùi: co cứng cơ đùi trong vài giây, lặp lại nhiều lần.
- Nhấc chân khi nằm ngửa để hoạt động cơ bụng và cơ đùi.
- Tập đi với nạng, sau đó đi lại không hỗ trợ.
>>> Tham khảo thêm: Các bài tập phục hồi chức năng sau tai biến cần biết
Sau gãy cột sống
- Bài tập cầu nhỏ: nằm ngửa, co gối và nâng hông.
- Tập cơ lưng với bóng trị liệu.
- Bài tập thở sâu và kiểm soát cơ bụng.
Chế độ dinh dưỡng hỗ trợ phục hồi nhanh hơn
Bên cạnh tập luyện, chế độ ăn uống khoa học là yếu tố then chốt giúp xương mau liền:
- Canxi: sữa, hải sản, cá hồi, rau lá xanh.
- Vitamin D: ánh nắng sáng, trứng, cá béo.
- Protein: thịt nạc, trứng, đậu nành.
- Vitamin C: cam, bưởi, kiwi, giúp tổng hợp collagen.
- Omega-3: cá biển, hạt lanh, giúp giảm viêm và đau.
Lưu ý quan trọng khi phục hồi chức năng sau gãy xương
- Không nóng vội tập quá sức.
- Tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ.
- Nếu xuất hiện đau nhiều, sưng đỏ cần dừng tập và tái khám.
- Tập luyện dưới sự giám sát của kỹ thuật viên vật lý trị liệu.
- Kết hợp nghỉ ngơi và giữ tinh thần lạc quan.
>>> Xem thêm: Bị gãy xương kiêng ăn gì, bổ sung thực phẩm nào cho mau lành?
Thời gian phục hồi sau gãy xương bao lâu?
Thời gian hồi phục tùy thuộc vào vị trí tổn thương, độ tuổi và sức khỏe:
- Gãy tay, cổ tay: khoảng 2 – 3 tháng.
- Gãy chân, đùi: 4 – 6 tháng để đi lại, 9 – 12 tháng để vận động mạnh.
- Gãy cột sống: thường mất 6 tháng đến hơn 1 năm.
Điều quan trọng là kiên trì, không tập quá sớm hoặc quá sức để tránh di lệch xương.
🏥 iCCARE CHIROPRACTIC CLINIC – Phòng khám xương khớp, cột sống chuẩn quốc tế
📍 Cơ sở 1: Tầng 2, số 45–47 Trần Xuân Soạn, Hai Bà Trưng, Hà Nội
📍 Cơ sở 2: LKC12A, khu Embassy Garden, Xuân Đỉnh, Hà Nội
📞 Hotline: 096 393 1999 | 083 793 1999
🌐 Website: https://iccare.com.vn/
